
“Interior Designer” คำนี้เป็นคำที่เรียกอาชีพของบุคคลผู้ประกอบอาชีพออกแบบตกแต่งภายในอาคารประเภทต่างๆ ตั้งแต่ที่พักอาศัย ร้านค้า ร้านอาหารไปจนถึงอาคารสาธารณะต่าง เช่น โรงแรม หอประชุม ฯลฯ หากเป็นภาษาไทยก็จะเรียกว่า “มัณฑนากร” “นักออกแบบภายใน” “นักตกแต่งภายใน” “สถาปนิกภายใน” แล้วแต่จะเรียกกันตามความรู้จักกัน ในปัจจุบันนี้อาชีพนี้เป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวางมากกว่าสมัยก่อนที่ผู้เขียนเรียนจบ หลาย ๆคนเริ่มให้ความสนใจในการจะใช้บริการ interior มาออกแบบตกแต่งบ้าน เนื่องจากการได้มีโอกาสเห็นผลงานที่สวยงามและไอเดียต่างๆที่เข้าท่า ตามสื่อ online ต่างๆ แต่ก็ยังคลางแคลงใจกับข้อมูลที่ว่า “ค่าแบบหรือค่าออกแบบ interior นั้นแพงแสนแพงจริงหรือเปล่า? แล้วเมื่อจ่ายแพงแล้วท่านจะได้อะไรกลับมา?”
ด้วยความที่ผู้เขียนก็เป็น interior คนหนึ่งซึ่งก็ทำงานมาในวงการวิชาชีพนี้ได้ประมาณ 20ปีแล้ว(ซึ่งก็พอจะเห็นภาพรวมและให้ความเห็นอย่างไม่ลำเอียงได้) จึงขอแสดงความเห็นและอธิบายด้วยหลักการทำงานดังนี้ว่า ค่าแบบหรือค่าออกแบบที่ว่านั้นเป็นเสมือนค่าแรงการทำงาน เหมือนค่าจ้างของหมอ ทนายความ หรืออาชีพบริการที่เป็นวิชาชีพเฉพาะต่างๆ ไม่สามารถวัดกันได้เลยระหว่างค่าแบบของ interior แต่ละคน มันขึ้นอยู่กับวิธีหรือขั้นตอนการทำงานแต่ละคน
Interior บางท่านคิดค่าออกแบบถูก(สำหรับความรู้สึกผม) แต่ขั้นตอนการทำงานนั้นสั้นมาก เช่น แค่มีภาพทัศนียภาพจำลอง(3D perspective)กับแปลนก็ถือว่าจบแล้ว และช่างหรือผู้รับเหมาก่อสร้างทำงานได้ อันนี้ก็ขึ้นอยู่กับว่าช่างหรือผู้รับเหมากับ interior คนนั้นคุ้นมือกันมาก ทำงานด้วยกันมานาน หรือเป็นทีมเดียวกันก็ได้ ถ้าอย่างนี้ก็ถือว่าใช้ได้ถ้างานจบไม่มีปัญหา ถือว่า win-win
Interior บางท่านค่าออกแบบถือว่า”โคตรแพง” (สำหรับผม) แต่เมื่อดูการทำงานของท่านไม่แปลกใจเลย เช่น มีทีมงานหลายคนช่วยกันทำงานงานจึงเสร็จเร็วมาก ทำงานอย่างละเอียด มีการศึกษาวิเคราะห์ทดลองด้วยตนเองก่อนถึงมือลูกค้า(ล้มแบบตัวเอง) บางท่านทำแบบให้เลือกมากมายหลายแบบ นอกจากภาพทัศนียภาพจำลอง(3D Perspective) ที่มีให้ดูเยอะมากแล้ว ยังทำแบบก่อสร้างอย่างละเอียด ทำรายละเอียดขยาย(detail)แบบเยอะมาก (คือช่างหรือผู้รับเหมาแทบไม่ต้องโทรถามเลย) งานจริงจึงมีความผิดพลาดน้อยมาก แทบไปดูหน้างานทุกสัปดาห์ อย่างนี้ก็อาจจะบอกว่าแพงแต่คุ้ม และสาเหตุที่เป็นอย่างนี้อาจเป็นเพราะ Interior ท่านนั้นอาจจะไม่ยึดติดกับทีมช่าง/ผู้รับเหมาก็สร้าง ไม่ว่าจะเป็นใครก็ได้หมด เพราะทำแบบไว้อย่างละเอียดและมาตรฐานแล้ว
ดังนั้นถ้าหากจะสรุปว่าค่าแบบหรือค่าออกแบบInterior นั้นถูกหรือแพงด้วยการไม่ดูกระบวนวิธีการทำงานนั้นคงบอกไม่ได้ ท่านลูกค้าคงต้องเลือกตัดสินใจเอาเองว่า ด้วยงานของท่านแล้วท่านต้องการ Interior ทำงานในลักษณะใด โดยปรกติค่าออกแบบที่ยังไม่ทราบงบประมาณที่แน่นอน Interior มักคิดราคาค่าออกแบบจากปริมาณพื้นที่ที่ออกแบบ(บาทต่อตารางเมตร) และแบ่งเป็นขั้นตอนๆ เพื่อเป็นการเบิกงวดค่าออกแบบ (ส่วนงานที่กำหนดงบประมาณไว้ Interior ก็จะคิดเป็นเปอร์เซ็นต์จากงบประมาณ ซึ่งงบที่ตั้งไว้ก็ต้องมีความเป็นไปได้ด้วย)
บางท่านคิดว่าค่าออกแบบคิดเป็นตร.ม. ได้ยังไง ทำไมไม่คิดเป็นชิ้นตามปริมาณเนื้องาน จริงๆแล้วInterior ออกแบบจากพื้นที่เปล่า มีทั้งระบบสภาพแวดล้อมภายใน แสง สี เสียง อุณหภูมิ การเชื่อมต่อในแต่ละพื้นที่ การวางผังซึ่งเป็นการเหมารวม โดยผลงานที่ออกมาท่านอาจจะเห็นแค่เป็นเฟอร์นิเจอร์ หรือตู้เฉยๆ แต่จริงๆมันมีมากกว่านั้น การคิดเป็นชิ้นตามปริมาณจะเป็นการคิดราคาลักษณะของการทำรับเหมาก่อสร้างมากกว่า (ค่าแรง+ค่าของ) ส่วนการคิดค่าออกแบบเป็นตร.ม. จะถูกหรือแพงท่านต้องพิจารณากระบวนการทำงานและความต้องการของท่านเอง โดยยกตัวอย่างของทาง Pilaster Studio Design จะคิดค่าแบบเป็นบาทต่อตร.ม. ดังนี้


โดยจากตารางราคา เมื่อพื้นที่ยิ่งมาก อัตราการคิดราคาค่าออกแบบหรือค่าแบบของ Interior จะยิ่งลดลง เพราะสัดส่วนรายละเอียดในงานจะน้อยลง และหากพื้นที่น้อย (น้อยกว่า 70 ตร.ม.) จะคิดเป็นแบบเหมา เพื่อความเหมาะสมกับการทำงาน เช่น ท่านมีบ้านหลังหนึ่ง มีพื้นที่หลักๆ ที่ท่านคิดว่าจะทำการจ้าง Interior มาออกแบบประมาณ 150 ตร.ม. ก็สามารถบอกราคาประมาณค่าออกแบบรวมได้ ดังนี้
พื้นที่ออกแบบ(ตร.ม.) x อัตราค่าออกแบบ(บาท) = ค่าออกแบบรวม (ยังไม่ต่อรอง)
= 150 X 1,300 = 195,000 บาท
………….195,000 บาท แพงหรือถูก??? ค่าแบบ Interior สำหรับบ้านหนึ่งหลัง ตกแต่งภายในประมาณ 150 ตร.ม.
ลูกค้าบางท่านอาจจะบอกว่าแพงไป!! เพราะ พื้นที่ประมาณนี้เคยจ้าง Interior ค่าออกแบบประมาณ 30,000- 50,000 บาทก็มี(ฟรีก็มี55!)
ถูก!!! เพราะเคยเจอแพงกว่านี้อีก
จะว่าไปแล้ว ถูกหรือแพงก็ไม่ทราบ ต้องพิจารณาขั้นตอนการทำงาน หากว่าขั้นตอนการทำงานประมาณนี้แล้วเทียบกันดูก็จะรู้ว่าถูกหรือแพง ซึ่งก็ขึ้นอยู่กับสิ่งที่ท่านจะได้จากกระบวนการทำงานมาตรฐานของ Interior ดังนี้ครับ

หมายเหตุ
กระบวนการ/ขั้นตอนการทำงานและเบิกงวดงาน ของ Interior Designer (เฉพาะออกแบบอย่างเดียว ไม่นับระบบ Turn Key)
ขั้นตอนของInterior แต่ละคนอาจจะไม่เหมือนกันซะทีเดียว อาจจะมากกว่าหรือน้อยกว่า ขึ้นอยู่กับวางแผน ปริมาณงานและปริมาณเงินค่าออกแบบ แต่หลักๆจะมีกระบวนการคล้ายกันเพื่อให้ที่จะออกแบบงานให้เป็นไปตามจุดมุ่งหมาย คือ ก่อสร้างแล้วเสร็จ
งวดที่ 1 เซ็นสัญญา สำรวจสภาพเดิม เก็บข้อมูลเบื้องต้น (เบิก 10% เมื่อทำสัญญา)
ค่าออกแบบงวดนี้ จากตัวอย่างราคาที่กล่าวมา 195,000 x 10% = 19,500บาท
งวดนี้เป็นงวดแรก เมื่อตกลงราคาค่าออกแบบกันได้แล้ว จ่ายเมื่อทำสัญญาแล้ว
เป็นค่าใช้จ่ายในการเริ่มต้นงาน เข้าวัดพื้นที่ สำรวจสภาพเดิมของอาคาร และเป็นการรวบรวม ข้อมูลต่างๆ เพื่อสร้างแนวความคิดในการออกแบบต่อไป
งวดที่2 ขั้นตอนนำเสนอแนวคิดในการออกแบบ(เบิก20%)
ค่าออกแบบงวดนี้ จากตัวอย่างราคาที่กล่าวมา 195,000 x 20% = 39,000 บาท
ขั้นตอนนี้เมื่อ Interiorจัดการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น แล้วนำเสนอออกมาเป็น
แนวความคิดในการออกแบบ (Concept Design)/ Mood & Tone/ Reference/ Case Study
ผังแปลนเบื้องต้น (บางท่านอาจมีภาพทัศนียภาพจำลอง(3D Perspective)แล้ว บางท่านอาจจะยังไม่ทำ เพราะถ้าแปลนที่นำเสนอลูกค้ายังok. แก้แปลนแล้วก็ต้องแก้ภาพ 3D อีก)
ขั้นตอนนี้เพื่อให้ลูกค้าทราบรายละเอียดการใช้สอย การสัญจร บรรยากาศ สีสันเบื้องต้น หากยังไม่ลงตัวต้องปรับแก้)
งวดที่3 ขั้นตอนนำเสนองานออกแบบ (เบิก 30%)
ค่าออกแบบงวดนี้ จากตัวอย่างราคาที่กล่าวมา 195,000 x 30% = 58,500 บาท
ขั้นตอนนี้ปรับแก้งานจากงวดที่2 พร้อมทั้งนำเสนองานออกแบบทั้งหมด
ผังแปลนแก้ไข(หากมี)
ภาพทัศนียภาพจำลอง (3D Perspective)/ รูปด้าน(Elevation) หรืออะไรก็ได้ที่จำลองให้ลูกค้าเห็นภาพการออกแบบทั้งหมด
หากลูกค้ายังไม่ ok. ก็ปรับแก้ตามเหตุผลที่คุยกัน
งวดที่ 4 ขั้นตอนทำเอกสารแบบก่อสร้าง(Interior Construction Drawing) หรือแบบเพื่อประมาณราคา
ค่าออกแบบงวดนี้ จากตัวอย่างราคาที่กล่าวมา 195,000 x 30% = 58,500 บาท
ขั้นตอนนี้คือเมื่อลูกค้ายอมรับการนำเสนอในงวดที่ 3 แล้ว ก็นำรายละเอียดทั้งหมดมาจัดทำเป็นแบบก่อสร้าง ที่มีระบุวัสดุ ขนาด วิธีการทำทั้งหมด เพื่อนำไปประมาณราคา หรือนำไปก่อสร้างได้เลย
Interior บางท่านอาจจะแบ่งงวดหรือขั้นตอนนี้ย่อยไปอีก เช่น ทำแบบก่อสร้างที่ยังพอประมาณราคาได้แต่ยังไม่ลงลึกรายละเอียดปลีกย่อย เผื่อว่าเมื่อประมาณราคาค่าก่อสร้างมาแล้วสูงไปเกินงบประมาณที่เจ้าของตั้งไว้ ก็ทำการปรับแบบปรับลดเพื่อให้ราคาลดลงอยู่ในงบประมาณ แล้วต่อยทำแบบก่อสร้างละเอียดอีกครั้ง
งวดที่ 5 ขั้นตอนดูงานก่อสร้าง (Site Visiting)
ค่าออกแบบงวดนี้ จากตัวอย่างราคาที่กล่าวมา 195,000 x 10% = 19,500บาท
ค่าแบบงวดนี้จะเป็นงวดสุดท้ายจ่ายเมื่องานก่อสร้างเสร็จสิ้นแล้ว
งวดนี้ Interior จะแบ่งไว้น้อยที่สุด (บอกตรงๆ) เพื่อเป็นการป้องกันการเบี้ยว Ha Ha Ha!!
ขั้นตอนนี้เป็นค่าใช้จ่ายสำหรับการเดินทางไปดูงานก่อสร้าง และตรวจสอบหน้างาน และให้คำปรึกษาในการแก้ไขอย่างสร้างสรรค์ในกรณีที่หน้างานมีปัญหา
Interior ในที่นี้คือ ผู้ออกแบบไม่ใช่ผู้ควบคุมงาน (ถ้าจะให้คุมงานด้วยต้องมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมแยกออกมา) คือไปดูงานเป็นระยะ เช่น ระบุไว้ว่าไปดูงานเดือนละสองครั้ง หรือทุกสัปดาห์แล้วแต่ตกลงกัน ไม่ได้ไปทุกวัน
หากการก่อสร้างมีความล่าช้าไม่ว่าด้วยสาเหตุใด แล้วทำให้ระยะการดูงานยืดไป Interior สามารถขอเบิกค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมได้ (ไม่งั้นแย่แน่ๆถ้างาน late ไปเยอะ)
ภาพแสดงลำดับขั้นตอนการทำงานออกแบบของ Interior และเบิกงวดค่าแบบ
จากการแบ่งขั้นตอนการทำงาน การเบิกงวดค่าออกแบบดังกล่าวจะเห็นว่าค่าออกแบบทั้งหมด ถูกแบ่งจ่ายเป็นงวดๆตามขั้นตอนการทำงาน เพื่อทำให้งานออกแบบพัฒนาไปอย่างเป็นระบบ มีความเห็นชอบจากเจ้าของงานทุกครั้งก่อนเบิกค่าออกแบบ การทำงานลักษณะนี้จะทำให้งานมีปัญหาน้อยเพราะรับรู้ด้วยกันทุกฝ่าย หากกระบวนการออกแบบไม่เคลียร์พออาจจะมีปัญหาได้ เช่น
เบิกไป50%แล้วยังไม่เห็นภาพ3Dเลย งวดเหลืออีกไม่เยอะ จะโดนเทหรือเปล่า หรือ
อธิบายปากเปล่า(มีภาพประกอบหน่อยแต่ไม่ใช่ของโครงการ) แล้วคิดว่าเข้าใจตรงกัน พอสร้างจริงไม่เหมือนที่คิดไว้
ดูภาพ 3D ก็สวยดี ปังเลย! แต่พอสร้างจริงไม่สวย (อันนี้เพราะขั้นตอนทำแบบก่อสร้างละเอียดหายไป)
การแบ่งงวดและขั้นตอนการทำงานของInterior แต่ละคนอาจจะไม่เหมือนที่กล่าวมาซะทีเดียว ขึ้นอยู่กับปริมาณงาน งบประมาณ หรือลักษณะงานด้วย แต่ส่วนใหญ่กระบวนการจะคล้ายๆกัน ให้ถือเจตนาเป็นสำคัญ บางท่านงานไม่ใหญ่มาก อาจแบ่งแค่ 2-3 งวด หรือบางงานขนาดใหญ่มาก ก็อาจจะแบ่งได้ถึง 6-7 งวดเลยก็มี ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับทางเจ้าของงานจะพิจารณาด้วย
สรุป
การที่ท่านจะพิจารณาว่าการจ้าง Interior แล้ว นั้นค่าออกแบบจะถูกหรือแพงนั้นพิจารณาจากจำนวนยอดเงินค่าแบบคงไม่ได้ ท่านต้องพิจารณาว่าท่านต้องการลักษณะงานแบบไหนและแค่ไหน จากตัวอย่างการแบ่งขั้นตอนการทำงานและการเบิกงวดค่าออกแบบข้างต้น Interior บางเจ้าอาจจะคิดอยู่แค่ 40,000-50,000 บาทก็มี แต่มีขั้นตอนการทำงานจบอยู่ที่งวด3(ไม่มีแบบก่อสร้าง) หรือบางท่านอาจจะไม่คิดราคาค่าดูงาน ( Site Visiting) ค่าแบบเลยไม่ถึง 195,000 บาท(ขายแบบอย่างเดียว) ซึ่งก็ไม่มีผิดไม่มีถูก ขึ่นอยู่กับว่าท่านเชื่อมั่นในตัว interior เจ้านั้นเพียงใดหรือเคยเห็นผลงาน (จริง)แค่ไหน โดยความเห็นส่วนตัวของผู้เขียนนั้นคิดว่าหากท่านมีกำลังเพียงพอท่านควรเลือก Interior ที่ทำครบทั้งกระบวนการ เพราะถึงแม้จะไม่เห็นผลงานเค้า แต่ด้วยกระบวนการทำงานแล้วมันเป็นระบบอัตโนมัติที่ทำให้ความผิดพลาดของงานน้อยลงมาก(ถึงผิดก็ไม่เยอะและแก้ไขได้โดยไม่บอบช้ำ) ได้งานที่สมบูรณ์ แบบที่ได้ก็เห็นผ่านตาทุกขั้นตอน ในตอนแรกท่านอาจคิดว่าเงิน 195,000บาทกับการออกแบบบ้าน 150 ตร.ม. (จากตัวอย่าง)นั้นแพง แต่เมื่อผ่านไปจนเสร็จสิ้นแล้ว ท่านจะรู้สึกว่ามันคุ้มมากจริงๆ กับสิ่งที่เราต้องลงทัน เก็บหอมรอมริบ และใช้ชีวิตอยู่กับมันเป็นสิบๆปี หรือตลอดชีวิตเลยทีเดียว
ขอบคุณครับ
ปิติ เพชรดำ
Design Director
Pilaster Studio Design
Comments